มะตูม ผลไม้ไทยโบราณมากสรรพคุณที่คุณควรรู้

มะตูม หรือ Bael Fruit (ชื่อวิทยาศาสตร์: Aegle marmelos) ไม่ใช่แค่ผลไม้พื้นเมืองของอินเดียและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เท่านั้น แต่ยังเป็นสมุนไพรคู่บ้านคู่ครัวที่คนไทยคุ้นเคยกันมาตั้งแต่สมัยโบราณ ด้วยกลิ่นหอมอันเป็นเอกลักษณ์และ สรรพคุณมะตูม นานัปการ ทำให้มะตูมเป็นที่นิยมนำมาใช้ประโยชน์อย่างกว้างขวาง ทั้งในด้านอาหาร เครื่องดื่ม และยาแผนโบราณ

มะตูมคืออะไร? ทำไมถึงน่าสนใจ?

มะตูม คือไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงใหญ่ที่มีใบประกอบ 3 ใบ ดอกสีขาวอมเขียวอ่อนส่งกลิ่นหอมแรง ส่วนผลมะตูมมีลักษณะกลมหรือกลมแป้น เปลือกแข็งหนา เมื่อสุกจะมีสีเหลืองอมส้ม เนื้อด้านในนิ่ม หอมหวาน และมีเมล็ดเล็กๆ จำนวนมาก ในประเทศไทย มะตูมไม่ได้เป็นเพียงพืชสมุนไพร แต่ยังเป็นพืชศักดิ์สิทธิ์ที่ปรากฏในความเชื่อและพิธีกรรมต่างๆ มากมาย สิ่งที่ทำให้มะตูมโดดเด่นคือการนำมาทำ น้ำมะตูม ซึ่งเป็นเครื่องดื่มดับกระหายและดีต่อสุขภาพ

เจาะลึกประโยชน์มะตูม: สรรพคุณจากยอดสู่ราก

ประโยชน์มะตูม มีครบทุกส่วน ทั้งผลดิบ ผลสุก ใบ ราก และเปลือกต้น:

• ผลดิบ: โดดเด่นเรื่องการรักษาอาการท้องเสีย แก้บิด ขับลม และบำรุงธาตุ เพราะมีสารฝาดช่วยสมานลำไส้
• ผลสุก: เป็นยาระบายอ่อนๆ แก้ท้องผูก บำรุงกำลัง ช่วยให้เจริญอาหาร ดับกระหายคลายร้อน และยังช่วยบำรุงหัวใจอีกด้วย
• ใบมะตูม: สามารถนำมาต้มดื่มเพื่อลดไข้ และช่วยแก้ท้องอืดท้องเฟ้อ
• รากและเปลือกต้น: มีสรรพคุณช่วยแก้พิษไข้และบำรุงธาตุ

นำมะตูมมาใช้ในชีวิตประจำวันอย่างไรให้ได้ประโยชน์สูงสุด?

มะตูมสามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้หลากหลาย:

• น้ำมะตูม: เครื่องดื่มยอดนิยมที่ทำจากมะตูมแห้ง ต้มจนได้กลิ่นหอมหวาน ชื่นใจ ดื่มดับกระหายและบำรุงสุขภาพ
• ขนมหวาน: นำเนื้อมะตูมสุกมาทำขนมไทยแสนอร่อย เช่น มะตูมเชื่อม
• ยาแผนโบราณ: เป็นส่วนประกอบสำคัญในตำรับยาไทยหลายชนิด
• อาหาร: ใช้เป็นส่วนผสมในอาหารบางประเภท เช่น แกงต่างๆ

ข้อควรระวังในการบริโภคมะตูม

แม้ สมุนไพรมะตูม จะมีประโยชน์มากมาย แต่ก็ควรบริโภคในปริมาณที่พอเหมาะ ผู้ที่มีอาการท้องผูกเรื้อรังควรระวังการบริโภคมะตูมดิบ เพราะอาจทำให้อาการแย่ลงได้ และหากกำลังรับประทานยาชนิดใดอยู่ ควรปรึกษาแพทย์ก่อนบริโภคเพื่อหลีกเลี่ยงปฏิกิริยากับยา

สรุป: มะตูม คือขุมทรัพย์จากธรรมชาติที่มี สรรพคุณมะตูม และ ประโยชน์มะตูม อย่างเหลือเชื่อ การนำมะตูมมาใช้ประโยชน์อย่างเข้าใจ จะช่วยให้คุณได้รับคุณค่าจากสมุนไพรไทยโบราณชนิดนี้ได้อย่างเต็มที่